[Ngữ Pháp N4] Tổng hợp cách dùng ～てあげます/ てくれます/ もらいます

1. Diễn tả ý nghĩa N1 làm gì đó hoặc làm thay cho N2.
2. Trong trường hợp danh từ 1 chính là người nói thì nó thường được lược bỏ đi.
3. Người cho/người làm hộ không nhất thiết phải là “tôi”, mà có thể là ngôi thứ 3.

Ý nghĩa: Làm cho ai việc gì (từ góc độ của người nói).

1. あした ( 私 TƯ Nghĩa: Riêng tư, cá nhân Xem chi tiết わたし は ) 料 LIÊU, LIỆU Nghĩa: Vật liệu, đo đạc Xem chi tiết 理 LÍ Nghĩa: Lý luận, nguyên lý Xem chi tiết りょうり を 作 TÁC Nghĩa: Làm, tạo nên Xem chi tiết つく ってあげるよ。
   → Mai tôi sẽ nấu ăn cho nhé.
2. ( 私 TƯ Nghĩa: Riêng tư, cá nhân Xem chi tiết わたし は ) 鈴 LINH Nghĩa:  Cái chuông rung, cái chuông nhỏ Xem chi tiết 木 MỘC Nghĩa: Gỗ, cây cối Xem chi tiết すずき さんにお 金 KIM Nghĩa: Kim loại, vàng Xem chi tiết かね を 貸 THẢI, THẮC Nghĩa: Vay, cho vay Xem chi tiết か してあげました。
   → Tôi đã cho Suzuki vay tiền.
3. こどもに 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết ほん を 読 ĐỘC Nghĩa: Đọc Xem chi tiết よ んであげた。
   → Tôi đã đọc sách cho con.
4. (私は)ランさんに 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết ほん を 買 MÃI Nghĩa: Mua Xem chi tiết か ってあげました。
   → Tôi đã mua sách cho Lan.
5. （私は） 鈴 LINH Nghĩa:  Cái chuông rung, cái chuông nhỏ Xem chi tiết 木 MỘC Nghĩa: Gỗ, cây cối Xem chi tiết すずき さんに 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết ほん を 貸 THẢI, THẮC Nghĩa: Vay, cho vay Xem chi tiết か してあげました。
   → Tôi đã cho anh Suzuki mượn sách.
6. リェンさんはランさんに 日 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết 語 NGỮ, NGỨ Nghĩa: Ngôn ngữ, lời lẽ Xem chi tiết にほんご を 教 GIÁO, GIAO Nghĩa: Dạy dỗ, chỉ dẫn Xem chi tiết おし えてあげました。
   → Liên đã dạy tiếng Nhật cho Lan.

*「～てあげます」ngụ ý là có ơn với ai đó, nên nó được dùng khi người nói muốn bày tỏ là đã “làm giúp/làm hộ” ai đó việc gì. Nếu chỉ dùng thể ます thông thường thì không bao hàm được ý nghĩa “cho/giúp”. Không dùng mẫu câu này đối với người lớn hơn hoặc cấp trên.

1. Diễn tả N1 nhờ N2 làm giúp điều gì đó. Trong trường hợp này khi N1 là 「わたし」 thì thường được lược bỏ.
2. 「～てもらいます」mang ý nghĩa nhờ vả (mình nhờ, sau đó người ta làm giúp), còn「～てくれます」có thể dùng cả khi người khác làm gì đó giúp mình mà không cần nhờ vả trước.

Ý nghĩa: Nhờ ai làm giúp việc gì.

1. 佐 TÁ Nghĩa: Sự giúp đỡ Xem chi tiết 藤 ĐẰNG Nghĩa:  Bụi cây quấn quít, loài thực vật thân cây mọc từng bụi Xem chi tiết さとう さんに 漢 HÁN Nghĩa: Hán, Trung Hoa Xem chi tiết 字 TỰ Nghĩa: Chữ, ký tự Xem chi tiết かんじ を 書 THƯ Nghĩa: Sách, ghi chép, viết Xem chi tiết か いてもらいました。
   → Tôi đã nhờ anh Sato viết kanji hộ tôi.
2. 旦 ĐÁN Nghĩa: Buổi sớm, buổi sáng, rạng đông Xem chi tiết 那 だんな に 洗 TẨY, TIỂN Nghĩa: Giặt, rửa Xem chi tiết 濯 TRẠC Nghĩa: Rửa, giặt, súc miệng Xem chi tiết せんたく をしてもらった。
   → Tôi nhờ chồng giặt đồ hộ.
3. 小 TIỂU Nghĩa: Nhỏ bé Xem chi tiết 林 LÂM Nghĩa:  Rừng Xem chi tiết こばやし さんに 手 THỦ Nghĩa: Tay Xem chi tiết 伝 TRUYỀN Nghĩa: Truyền đạt, truyền động Xem chi tiết てつだ ってもらいました。
   → Tôi đã nhờ anh Kobayashi giúp đỡ.
4. マイクさんは 先 TIÊN, TIẾN Nghĩa: Trước, đằng trước Xem chi tiết 生 SANH, SINH Nghĩa: Sinh đẻ, sinh sống Xem chi tiết せんせい に 日 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết 語 NGỮ, NGỨ Nghĩa: Ngôn ngữ, lời lẽ Xem chi tiết にほんご を 教 GIÁO, GIAO Nghĩa: Dạy dỗ, chỉ dẫn Xem chi tiết おし えてもらいました。
   → Mike đã nhờ cô giáo dạy tiếng Nhật giúp.
5. 木 MỘC Nghĩa: Gỗ, cây cối Xem chi tiết 村 THÔN Nghĩa: Làng xóm, thôn làng Xem chi tiết きむら さんに 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết ほん を 貸 THẢI, THẮC Nghĩa: Vay, cho vay Xem chi tiết か してもらいました。
   → Tôi đã nhờ anh Kimura cho (tôi) mượn sách.

* Lưu ý: Trong câu 5, có thể nói:

• 木 MỘC Nghĩa: Gỗ, cây cối Xem chi tiết 村 THÔN Nghĩa: Làng xóm, thôn làng Xem chi tiết きむら さんに 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết ほん を 借 TÁ Nghĩa: Vay, mượn Xem chi tiết か りました。
  → Tôi đã mượn sách từ anh Kimura.
  Nhưng khi đó hàm ý nhờ vả, mang ơn sẽ không rõ ràng như cách nói của câu 5.

Ngoài ra, trong cấu trúc N1 は N2 に～てもらう với N2 không xác định rõ hoặc không cần xác định rõ, và động từ phía sau diễn tả sự vận chuyển… thì sử dụng 「N2から」tự nhiên hơn「N1に」.

• カントーの 友 HỮU Nghĩa: Bạn Xem chi tiết 達 ĐẠT Nghĩa: Đi đến, đạt được Xem chi tiết ともだち からお 米 MỄ Nghĩa: Gạo Xem chi tiết こめ を 送 TỐNG Nghĩa: Gửi, đưa đi, tiễn Xem chi tiết おく ってもらいました。
  → Chúng tôi đã nhờ một người bạn ở Cần Thơ gửi gạo cho chúng tôi.

[ N1 Danh từ Danh từ là những từ dùng để chỉ tên người (như trẻ con, giáo viên), địa điểm (như nhà ga, Tokyo), hoặc vật (như xe buýt, quả táo). Ngoài ra, những khái niệm trừu tượng về chất lượng hay cảm xúc cũng được coi là danh từ (như cái đẹp, sự hạnh phúc).  (người cho)] は/が [ N2 Danh từ Danh từ là những từ dùng để chỉ tên người (như trẻ con, giáo viên), địa điểm (như nhà ga, Tokyo), hoặc vật (như xe buýt, quả táo). Ngoài ra, những khái niệm trừu tượng về chất lượng hay cảm xúc cũng được coi là danh từ (như cái đẹp, sự hạnh phúc).  (tôi/thành viên gia đình tôi)] に + ～てくれます。

1. Diễn tả việc được ai đó làm giúp mình việc gì.
2. N2 là “tôi”, “chúng tôi” hoặc những người thuộc gia đình mình, nhóm mình…

Ý nghĩa: Được ai đó làm giúp mình việc gì.

1. 母 MẪU, MÔ Nghĩa: Mẹ, người mẹ Xem chi tiết はは が　お 弁 BIỆN, BIỀN, BÀN Nghĩa: Hùng biện, cơm hộp (kiểu Nhật) Xem chi tiết 当 ĐƯƠNG, ĐANG, ĐÁNG Nghĩa: Tương đương, tương ứng Xem chi tiết べんとう を 作 TÁC Nghĩa: Làm, tạo nên Xem chi tiết つく ってくれた。
   → Mẹ đã làm cơm hộp (bento) cho tôi.
2. 友 HỮU Nghĩa: Bạn Xem chi tiết 達 ĐẠT Nghĩa: Đi đến, đạt được Xem chi tiết ともだち が 買 MÃI Nghĩa: Mua Xem chi tiết か い 物 VẬT Nghĩa: Sự vật, đồ vật Xem chi tiết もの をしてくれました。
   → Bạn tôi đã đi chợ giúp tôi.
3. 山 SAN, SƠN Nghĩa: Núi Xem chi tiết 田 ĐIỀN Nghĩa: Ruộng Xem chi tiết やまだ さんが 息 TỨC Nghĩa: Hơi thở, than vãn Xem chi tiết 子 TỬ, TÍ Nghĩa: Con Xem chi tiết むすこ に　お 菓 QUẢ Nghĩa: Bánh, trái cây Xem chi tiết 子 TỬ, TÍ Nghĩa: Con Xem chi tiết かし を 買 MÃI Nghĩa: Mua Xem chi tiết か ってくれました。
   → Anh Yamada đã mua kẹo cho con trai tôi.
4. ロックさんは（私に） 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết ほん を 買 MÃI Nghĩa: Mua Xem chi tiết か ってくれました。
   → Lộc đã mua sách cho tôi.
5. スァンさんは 妹 MUỘI Nghĩa: Em gái Xem chi tiết いもうと に 日 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết 語 NGỮ, NGỨ Nghĩa: Ngôn ngữ, lời lẽ Xem chi tiết にほんご を教えてくれました。
   → Xuân đã dạy tiếng Nhật cho em gái tôi.
6. 松 TÙNG Nghĩa: Cây tùng Xem chi tiết 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết まつもと さんは 私 TƯ Nghĩa: Riêng tư, cá nhân Xem chi tiết わたし たちに 日 本 BỔN, BẢN Nghĩa: Gốc, rễ, cội nguồn của sự vật, sách Xem chi tiết 料 LIÊU, LIỆU Nghĩa: Vật liệu, đo đạc Xem chi tiết 理 LÍ Nghĩa: Lý luận, nguyên lý Xem chi tiết にほんりょうり を 作 TÁC Nghĩa: Làm, tạo nên Xem chi tiết つく ってくれました。
   → Chị Matsumoto đã nấu món Nhật cho chúng tôi ăn.

* Lưu ý: Trong một số trường hợp, khi muốn nói N1 làm gì đó thay cho mình hoặc giúp cho mình thì thêm「のために」sẽ rõ nghĩa hơn.

Ví dụ:

1. 山 SAN, SƠN Nghĩa: Núi Xem chi tiết 田 ĐIỀN Nghĩa: Ruộng Xem chi tiết やまだ さんはわたしに 詩 THI Nghĩa: Bài thơ, thơ ca Xem chi tiết し を 書 THƯ Nghĩa: Sách, ghi chép, viết Xem chi tiết か いてくれました。 
   → Anh Yamada đã viết bài thơ cho tôi. (tặng tôi)
2. 山 SAN, SƠN Nghĩa: Núi Xem chi tiết 田 ĐIỀN Nghĩa: Ruộng Xem chi tiết やまだ さんはわたしのために 詩 THI Nghĩa: Bài thơ, thơ ca Xem chi tiết し を 書 THƯ Nghĩa: Sách, ghi chép, viết Xem chi tiết か いてくれました。 
   → Anh Yamada đã viết bài thơ giúp tôi. (để tôi tặng người khác…)