[Ngữ Pháp N5] Cách chia Thể từ điển (Thể る) trong Tiếng Nhật

Trong tiếng Nhật, động từ thể từ điển (Thể る) được chia làm 3 nhóm như sau:

Nhóm 1 là các động từ kết thúc bởi các đuôi う (u) (chiếm khoảng 70% động từ trong tiếng Nhật): う、つ、る、む、ぬ、ぶ、す、く、ぐ

Ví dụ:

• かう: mua
• まつ: đợi
• とる: nắm, bắt, bắt giữ
• のむ: uống
• しぬ: chết
• よぶ: gọi
• はなす: nói chuyện
• かく: viết
• およぐ: bơi

Câu ví dụ: 

• かのじょはおさけをのむ。
  → Cô ấy uống rượu.

* Chú ý: Những động từ kết thúc bằng [る] (ru) nhưng đứng trước nó là âm /a/, /u/, /i/, /o/ thì thuộc động từ nhóm 1.

Ví dụ: 

• わかる: hiểu, lý giải; 
• つくる: làm, chế tạo; 
• しる: biết; 
• のぼる: leo, leo trèo.

Cách chuyển từ thể ます sang thể từ điển: Chuyển vần [-i] trước ます thành vần [-u] và bỏ ます đi. 

Ví dụ:

• かいます → かう
• まちます → まつ
• とります → とる
• すみます → すむ
• しにます → しぬ
• よびます → よぶ
• はなします → はなす
• かきます → かく
• およぎます → およぐ

Nhóm 2 là các động từ có dạng đuôi [-る], thông thường là [-eる] và có thêm một số động từ kết thúc bằng [-iる]. 

Ví dụ:

• 食べる (たべる): ăn
• 見る (みる): xem

Câu ví dụ: 

• かのじょはパンをたべる。
  → Cô ấy ăn bánh mì.

* Chú ý: Những động từ kết thúc bằng [-る] nhưng đứng trước nó là âm /e/ thì là động từ thuộc nhóm 2. 

Ví dụ: 

• たべる: ăn; 
• みせる: cho xem.

Ngoài ra, có một số động từ kết thúc bằng “いる” thuộc nhóm 2.

Ví dụ:

• みる: xem
• おりる: xuống (tàu, xe)
• あびる: tắm
• きる: mặc
• たりる: đủ
• おきる: thức
• おちる: rơi
• すぎる: qua
• とじる: nhắm (mắt), đóng, gập
• いる: có
• かりる: mượn
• できる: có thể

Cách chuyển từ thể ます sang thể từ điển: Bỏ ます thêm る. 

Ví dụ:

• たべます → たべる: ăn
• みます → みる: xem
• おります → おりる: xuống
• ねます → ねる: ngủ
• おぼえます → おぼえる: nhớ
• おしえます → おしえる: dạy

Trừ một số động từ đặc biệt:

• かえります → かえる: trở về (Động từ nhóm 1)
• しります → しる: biết (Động từ nhóm 1)

Nhóm 3 chỉ bao gồm 2 động từ là 

• する: làm; 
• くる: đến.

Cách chuyển từ thể ます sang thể từ điển: (Động từ bất quy tắc)

• します → する
• きます → くる

Câu ví dụ: 

• かのじょはバトミントンをする。
  → Cô ấy chơi cầu lông.